Havva TUNÇ
Bir ekonomide mal ve hizmet fiyatları genel seviyesindeki (FGS) değişimin, artış yönünde olması durumu enflasyon olarak adlandırılır. Mal ve hizmet fiyatlarını piyasa içi dinamikler olan mal ve hizmet üretim ve tüketimi belirlemektedir. Diğer bir deyişle söz konusu olan ürünün üretilen ve talep edilen miktarı, ürünün piyasa fiyatını belirlemektedir.

Üretilen ürünün üretimi, tüketimi aştığı zaman ürünün birim fiyatı düşmekte tam tersi durumda ise artmaktadır. Fiyatlar genel seviyesindeki artış, enflasyon, piyasanın dengesizlikte denge halidir. Özellikle tarım ve tarım ürünlerinde dengesizliğin denge durumu yaygın olup bu durum sektörün yapısal özelliğinden kaynaklanır. Diğer bir deyişle tarım sektöründe, bu dengesizlik hali, talepteki değişime arzın cevabının gecikmeli olmasından kaynaklanır. Sanayi ve hizmet sektöründe bu durum geçici olup etki ve tepki anlıktır.

Okumaya devam et →

Havva TUNÇ
Tarım sektörü, ülke nüfusunun gıda maddeleri ihtiyacını karşılaması, sanayi sektörüne ham madde sağlaması, sanayi ürünlerine talep yaratması, ihracata söz konusu tarımsal ürünlerin yüksek katma değeriyle ulusal gelir ve dış satıma katkısıyla ulusal ekonomi için büyük bir önemi olmasına rağmen tarımdan beklenen bu etkilerin elde edilmesi o kadar kolay olmamaktadır. Amerika ve Avrupa Birliği bu konuda oldukça başarılı iken Türkiye kendi kendine yetebilen dünyanın yedi ülkesinden birisi olmasına rağmen izlenen ve /veya izlenmekte olan tarım politikalarında kırmızı çizgilere gereken önemin verilemediğinden temel tarım ürünlerinde hala ithalatçı ülke konumundadır.

Tarımsal ürün arzında yaşanan üretim artışı ve bunun planlanamaması üreticinin zara etmesine yol açmaktadır. 2012 yılında patates üretimindeki artışı ve ürünün satılamayıp elde kalması patates üreticisinin zarar etmesine yol açmıştır.Ve bunun neticesinde 2013 yılında patates eken çiftçi sayısının azalmasına ilaveten yaşanan kuraklık üretimdeki daralmanın şiddetini artırarak patatesin birim fiyatının 5 TL kadar çıkmasına yol açmıştır. 2014 yılında patateste fiyat artışı olarak kuraklık günah keçisi yapılmıştır. Ve 2015 martında patates stoklarının yetersiz olması yanı sıra Adana Bölgesinden beklenen taze patates hasatının gecikecek olması nedeniyle patatesin birim fiyatı 5 Türk lirasına ulaştı. Patatesteki fiyat artışına benzer durum fındık ve kayısı üretiminde yaşanmış ve/veya yaşanmaktadır. Diğer bir deyişle fındık ve kayısı ürün arzında yaşanan daralma söz konusu ürünlerin birim fiyatındaki artışı açıklar niteliktedir.

Okumaya devam et →